Willys Jeep: bevrijdingsheld op vier wielen

Jeep

We vieren morgen 75 jaar bevrijding. Een bevrijding die we niet alleen aan menselijke helden te danken hebben. Ook de Willys Jeep speelde een heldenrol in de opmars van de Geallieerden van Normandië naar Berlijn. Wij gaan op pad met een van deze automobiele veteranen. Hij is oud, maar nog even onverzettelijk als altijd.

Het trekt. Niet alleen in ons hoofd of in onze nek, zoals we dat kennen van elke cabriorit. Maar ook in onze heupen, onze benen en onze handen. En dat terwijl we maar 40 km/h rijden. Een originele Willys MB is niet voor watjes. Het is keihard werken. De bladveren piepen, onze linkerhand houdt het dunne stuur stevig vast en onze rechterhand stoeit met de lange versnellingspook. De dappere viercilinder werkt zich door het toerenbereik, waarbij een wolk van uitlaatgassen, olie en benzine vrijkomt. Dit is dus hoe het allemaal begon met offroad rijden. Dat was in 1941, toen de eerste Willys MB verscheen.

Waar komt de naam Jeep vandaan?

De Willys MB is rauw, ongefilterd en robuust. En dat zijn precies de woorden die je tegenwoordig nog steeds met Jeep associeert. Het is niet helemaal duidelijk hoe de Amerikanen erbij kwamen om hun 3,30 meter lange kwarttonner Jeep te noemen. De militairen die de auto's onderhielden, gebruikten de naam eigenlijk voor alles wat nog nieuw en niet getest was.

Jeep
Tip
Bespaar op je autoverzekering met AutoBewust van Interpolis
Bespaar op je autoverzekering met AutoBewust van Interpolis

Jij maakt zelf keuzes in de dekkingen.
Zo stel je de autoverzekering samen die bij jou past.
En houd je de premie laag.

Willys-Overland en Ford

Een van de verklaringen is dat het de afkorting was van General Purpose - GP. Een andere verklaring is ingewikkelder. Het Amerikaanse leger had in 1941 verschillende bedrijven aangeschreven voor de productie van een compacte terreinvaardige auto. Willys-Overland, Ford en American Bantam waren uiteindelijk nog in de race. De prototypen van Willys-Overland (de Willys MA) maakten de meeste indruk: het bedrijf uit Ohio mocht de auto's gaan leveren aan het leger. Ze werden al snel aangepast met enkele slimme vondsten van Ford en American Bantam en zo ontstond de Willys MB.

Er moesten vele honderdduizenden voertuigen worden ingezet in de Tweede Wereldoorlog. Willys-Overland kon de enorme vraag niet aan. Ford mocht in licentie uiteindelijk toch 280.000 auto's bouwen onder de naam GPW, waarbij de G stond voor General, de P voor een code van de wielbasis en de W voor Willys.

Jeep

Popeye en Eugene the Jeep

Er is nog een anekdote over het ontstaan van de naam Jeep. In de jaren veertig waren de strips van Popeye erg populair en daarin kwam het personage Eugene the Jeep voor. Het was een mysterieus vierbenig diertje uit het oerwoud met magische krachten, dat de meest onmogelijke dingen toch tot een goed einde bracht. De soldaten en generaals waren allemaal onder de indruk van de terreincapaciteiten van de 4x4, die hen aan Eugene the Jeep deed denken. Dit is de leukste verklaring, dus die houden we erin.

Jeep speelt heldenrol bij bevrijding

De Willys MB op deze foto's liep op 22 juni 1944 van de band. Dat was maar 16 dagen na D-Day, de dag waarop de geallieerde invasie in Normandië begon. Samen met honderdduizenden andere exemplaren werd deze Willys MB met chassisnummer 20375229 zo snel mogelijk naar Europa verscheept om te helpen bij de bevrijding. Maar de auto heeft nooit dienstgedaan in de oorlog. Hij bleef ergens aan de Franse kust staan tot iemand hem vele jaren later in perfecte staat in een schuur vond. De barn find had nog de originele lak en was voorzien van een bijl, een schop en een verplichte geweerhouder.

Jeep

Betrouwbaarheid Go Devil motor

Ook de motor is nog origineel. De startmotor trilt na een druk op de grote knop naast het gaspedaal eerst een hele tijd, totdat de eerste druppels benzine ontbranden en de motor tot leven komt. Als de 2,2-liter viercilinder met 60 pk en de carburateur eenmaal wakker zijn, dan is er niets meer aan de hand. De motor reageert zelfs verrassend direct op bewegingen van het gaspedaal, dat een enorme slag heeft en enigszins scheef geplaatst is. Aan de diepe bastoon en het geluid uit de uitlaatpijp te horen, lijkt het wel alsof er een achtcilinder aan het werk is.

De Amerikanen noemden de voorganger van de legendarische Hurricane-motor uit de Jeep CJ niet voor niets Go Devil. Met zijn extreem lange slag is de zijklepper weliswaar niet heel verfijnd, maar wel betrouwbaar. In de openlucht, zonder enige vorm van geluidsisolatie, lijkt deze auto met 60 pk zelfs heel hard te gaan. Je moet heel nauwkeurig de eerste versnelling linksonder in het schakelschema inleggen. Dat is geen sinecure, maar als je het eenmaal doorhebt, kunnen de overige versnellingen vlot worden ingelegd. Als je eenmaal in z'n 3 rijdt, hoef je eigenlijk nooit terug te schakelen. Het indrukwekkende koppel van 143 Nm is in een breed toerengebied beschikbaar.

Dubbele starre achteras Willys Jeep

Comfort hoef je echter niet te zoeken bij deze auto met zijn dubbele starre as. Op egaal asfalt is het wel te doen, maar dan is de besturing moeizaam. Je krijgt zelden de koersverandering die je ingezet dacht te hebben. Offroad zijn de rollen omgekeerd: geen comfort, goede besturing. Als je lang bent, is de wat ineengedoken zithouding bepaald niet ideaal. De stoelen zijn op geen enkele manier verstelbaar. Wel kun je – ook als je achterin zit – makkelijk in- en uitstappen, want portieren ontbreken.

Jeep

Neerklapbare voorruit

De stoffen kap laten we achter ons: het is het leukst om de Willys in zijn meest pure vorm te rijden. Op het langzame offroad-traject draaien we twee vleugelmoeren los en klappen de voorruit naar voren, op de rubberen steun op de motorkap. Op de ruit liggen ultralichte ruitenwissers, die je met de hand moet bedienen.

De bediening van de vierwielaandrijving en de lage gearing gaat met de korte hendels naast de versnellingspook, wat natuurlijk moet gebeuren als je stilstaat. Als het gelukt is, kan de Willys MB pas echt laten zien waartoe hij in staat is. De steilste beklimmingen zijn geen probleem, net zo min als een behoorlijk diepe rivier.

Civiele versie Willys Jeep

In het ruige terrein blijkt pas echt hoe goed de Willys MB is. De auto kan alles, geeft elke korrel aarde ongefilterd door en is technisch beperkt tot het hoogst noodzakelijke. Het gevoel van vrijheid is ongekend – logisch dat de Jeep na de oorlog meteen heel populair werd.

Al in 1944, toen duidelijk werd dat de Geallieerden de oorlog gingen winnen, verscheen op de Amerikaanse markt naast de vele militaire auto's ook een civiele versie van de Jeep. Al snel brak hij internationaal door. De eerste generatie van de Willys Jeep CJ-1 (Civilian Jeep) leek als twee druppels water op de militaire MB. De wielbasis van 2,03 meter bleef hetzelfde tot de CJ-3B.

Jeep

Licentiemodellen Willys Jeep

Mitsubishi heeft in licentie ook exemplaren gebouwd in Japan, Mahindra bouwt ze tot op de dag van vandaag in India. Zelfs in Frankrijk liep de CJ-3B na het einde van de oorlog tot 1969 nog van de band in de oude wapenfabriek van Hotchkiss in Saint Denis en werd hij door de Franse militairen tot in de jaren tachtig als standaard terreinwagen gebouwd. In Spanje bouwde de firma VIASA de CJ-3B zelfs nog tot in 1981.

Jeep Wrangler is moderne nazaat Willys Jeep

De traditionele ingrediënten, zoals de korte wielbasis, de starre assen en de vierwielaandrijving met een lage gearing, en dat allemaal in de meest open auto die er bestaat, bleven tot op de dag van vandaag gehandhaafd. Sterker, ze zijn nog steeds bij de dealer om de hoek te bestellen. Het enige verschil is dat eind jaren tachtig, toen de CJ-10 in Toledo, Ohio voor het laatst van de band liep, een andere naam voor de auto bedacht: Wrangler. Vorig jaar kwam Jeep met een volledig nieuwe Wrangler. Uiterlijk en qua karakter doet hij nog sterk denken aan het oermodel, maar de auto is echt volledig nieuw. Als je zo'n oude Jeep wel ziet zitten als klassieker, doe je er verstandig aan onze kooptips even door te nemen.

Tip
Bespaar op je autoverzekering met AutoBewust van Interpolis
Bespaar op je autoverzekering met AutoBewust van Interpolis

Jij maakt zelf keuzes in de dekkingen.
Zo stel je de autoverzekering samen die bij jou past.
En houd je de premie laag.

Jeep
Jeep
Jeep
Jeep
Jeep
Jeep
Jeep
Jeep
Jeep
Jeep
Jaap Peters
Door Jaap Peters

Van oudsher concentreert zijn autoliefde zich op groot, comfortabel en Frans, maar rijdt nu naar tevredenheid een youngtimer uit Zuid-Duitsland. Ziet vol bewondering hoe de Koreaanse automerken de wereld op z'n kop zetten en snapt nog steeds niet waarom Formule 1 een sport is. Lees meer »

Voor jou geselecteerd

Wekelijks autoplezier in je mailbox?

  • ✓ Mis geen belangrijk autonieuws
  • ✓ Exclusieve verhalen alleen voor jou
  • ✓ Speciale kortingen en acties